Najbardziej cenioną narodową lekturą jest epopeja Pan Tadeusz Mickiewicza. Wieszcz napisał swą epopeję gdy był we Francji, gdy Rzeczpospolita pozostawała pod wpływem trzech mocarstw. Chciał ocalić dawny świat szlachecki i jego specyfikę.
Pan Tadeusz jako epopeja przedstawia szeroki przekrój ówczesnego życia społecznego. Maluje rzeczywistość i tradycje występujące na prowincji. Obok kluczowego wątku – czyli zdarzeń rozgrywających się w dworku szlacheckim po powrocie jednego z głównych bohaterów, mamy szansę w niej odnaleźć takie zagadnienia jak losy Jacka Soplicy, cechy szlachciców, intrygi miłosne czy opisy polowania. Głównym problemem epopei jest konflikt o dobra pomiędzy dwoma wpływowymi rodami. Główne wydarzenia dopełniają barwne opisy natury, a wśród nich te poświęcone: wschodowi słońca.
Istotny jest barwny język, którym jest spisana epopeja. Na chyba każdej stronicy odszukamy charakterystyczne metafory i epitety. Odbiorców zadziwić może niesłychana staranność o piękno języka polskiego.
Pan Tadeusz to także ważne źródło historyczne przedstawiające mentalność ludzi z początku XIX wieku. Również dzięki temu musi być bliskie każdemu miłośnikowi ojczystej literatury, oraz mieszkańcom innych państw chcących zgłębić naszą przeszłość.